De internationale ervaringen van Ton Caanen

De Nederlandse voetbaltrainer Ton Caanen, welke tegenwoordig werkzaam is als voetbalconsultant, heeft in zijn carrière verschillende Europese voetbalclubs getraind.
“Ik heb in landen gewerkt waar je in eerste instantie niet snel naartoe op vakantie zou gaan. Hoewel het wel allemaal Europese profvoetbalclubs betroffen, had ik toch te maken met verschillende culturen. Er is onderling een wezenlijk verschil in de manier van trainen en coachen.”

Verschillen in aanpak en coaching

Ton Caanen begon zijn carrière als trainer in Nederland. Na een paar jaar besluit hij buiten de Nederlandse grenzen ervaring op te doen. Hij gaat aan de slag in Oekraïne en maakt daarna de overstap naar Israël. Daar traint hij twee verschillende clubs. Vervolgens keert hij weer terug naar Oekraïne, dit keer naar een andere club. Later wordt hij achtereenvolgens hoofdtrainer in Malta, Griekenland en Cyprus. Met AEK Larnaca op Cyprus bereikt hij zelfs het Europese voetbal.
“Doordat ik in verschillende landen voetbalclubs heb getraind en gecoacht, ontdekte ik dat er grote verschillen zijn in aanpak en coaching. Elk land en elke cultuur heeft zijn eigen opvattingen.”

Eigen definitie van professionaliteit

Het grootste verschil tussen de landen is hoe men denkt over professioneel voetbal. Ton Caanen:
“Elk land zal zijn eigen definitie en opvattingen hebben van het begrip ‘professioneel voetbal’. Nederland en Duitsland hebben daarbij veel raakvlakken. Hoe een speler de intrinsieke motivatie heeft om het maximale uit zijn carrière te halen, is werkelijk een verschil van dag en nacht. Dat is onwijs verschillend per land.”

Professionaliteit in de voetbalwereld uit zich onder meer in instelling, leefwijze, betrokkenheid, discipline, rust en voeding. Ieder land geeft daar weer zijn eigen draai aan.
“Daar waar sommige spelers zijn opgevoed met goede voeding, voldoende rust en het laten van dingen om optimaal te presteren, komen anderen niet met de juiste instelling naar de training. Zij bereiden zich niet of nauwelijks voor. Ook houden ze geen rekening met gezonde voeding.”, vertelt Ton Caanen.

Groot aanpassingsvermogen

Als voetbaltrainer is het de kunst om je aan te passen aan de cultuur.
“Je moet ervoor waken dat je spelers niet alleen traint vanuit je eigen belevingswereld en jouw intrinsieke motivatie. Je moet je echt inleven in een speler en zijn cultuur. Alleen dan kun je uiteindelijk resultaat behalen.”

Dit is ook de kracht van Ton Caanen: zich als een kameleon aanpassen aan de speler en de cultuur van het land, zonder zichzelf te verloochenen. Daarom heeft hij verschillende trainingssystemen en programma’s ontwikkeld. Daarmee leert een trainer of coach zich op korte termijn in te leven in de speler.

Door informatie in te winnen over de achtergrond van de speler, wordt vertrouwen gewonnen. Dan is het makkelijker om een relatie op te bouwen.
“Als ik een buitenlandse speler echt alleen op de Nederlandse wijze wil trainen, dan ontstaat er afstand tussen mij en de speler. Je krijgt dan niet het gewenste effect en resultaat voor elkaar. Dus om maximaal resultaat te behalen, moet je een groot aanpassings- en inlevingsvermogen hebben.”, aldus Ton Caanen.

Voordelen van een buitenlandse speler

Volgens Caanen kunnen buitenlandse spelers juist heel interessant zijn voor clubs. Ton Caanen:
“Spelers uit een ander land kunnen lucratief en interessant zijn voor bepaalde competities. Dit komt omdat het desbetreffende land zo’n speler niet voorhanden heeft. Naast culturele verschillen, verschillen spelers uit andere landen ook qua profiel en speelstijl. Soms is er zelfs een verschil in lichaamsbouw. Nederlandse voetballers zijn bijvoorbeeld over het algemeen groter dan Italiaanse spelers. Beide hebben hun eigen voor- en nadelen.”