Martin van Putten en Tim Pellens over het belang van de Nationale Geneesmiddelen Monitor

Begin vorig jaar is de Nationale Geneesmiddelen Monitor (NGM) opgericht om de belangen van patiënten te behartigen als het gaat om medicijnen. Wijze Zaken sprak met Martin van Putten en Tim Pellens over het belang van de Nationale Geneesmiddelen Monitor.

De Nationale Geneesmiddelen Monitor

De NGM is opgericht door marketingspecialist Tim Pellens en reputatiestrateeg Martin van Putten. Beiden hebben een eigen onderneming, respectievelijk ValueProof en Headline Mediatraining, en werken al vele jaren samen om op te komen voor belangen van patiënten.

Tim Pellens en Martin van Putten gaan een proactieve lobby naar politiek, media en publiek om iedereen te informeren over ontwikkelingen die de levenskwaliteit van patiënten kunnen beïnvloeden.

Ingrijpende wijziging

Reden voor de oprichting van de NGM is de huidige schaarste van geneesmiddelen en de door minister Kuipers (VWS) voorgenomen ingrijpende wijziging in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). Kuipers wil de vergoeding van geneesmiddelen verlagen. Daardoor dreigen innovatieve en effectieve geneesmiddelen te verdwijnen uit het basispakket omdat de kostprijs veelal hoger is dat het de vergoeding die VWS wil opleggen.

Schaarste medicijnen

‘We houden nauwlettend in de gaten hoe zorgverzekeraars en het ministerie van VWS omgaan met het inkopen en vergoeden van geneesmiddelen’, stelt Martin van Putten. ‘De huidige schaarste van geneesmiddelen wordt ook veroorzaakt omdat zorgverzekeraars te weinig inkopen. Een zorgverzekeraar is eigenlijk gewoon een schadeverzekeraar. Als je per ongeluk met je Volvo tegen een paal rijdt, zul je raar opkijken als het schadeherstelbedrijf meldt dat de Volvo-bumper niet meer wordt vergoed en dat je er een van Skoda krijgt. Maar dan ook pas na drie maanden, want de voorraad is op. Als dat gebeurt, zou de wereld te klein zijn. Maar als het gaat om schade aan onze gezondheid laten we ons wel afschepen met inferieure medicijnen.’

Overlijdens door tekorten

‘Neem bijvoorbeeld de levensreddende adrenalinepen, vervolgt Martin van Putten. ‘Die is niet meer te krijgen bij de apotheek omdat zorgverzekeraars te weinig inkopen. En dat voor een prijs die voor een fabrikant niet interessant is. Als de adrenalinepen toch schaars is verkopen ze die liever aan Duitsland of Frankrijk waar er mee voor krijgen. De adrenalinepen kan voor allergiepatiënten het verschil tussen leven en dood betekenen. Als Monitor gaan we onderzoeken tot hoeveel overlijdens dit inkoopbeleid dit jaar gaat leiden. Zorgverzekeraars hebben de wettelijke plicht om voldoende zorg in te kopen. Dat doen ze niet. Dat kan juridisch nog interessant worden.’

Belangen van patiënten bewaken

Marketingdeskundige Tim Pellens en reputatiestrateeg Martin van Putten hebben als oprichters van de NGM in het verleden al succes geboekt. Bijvoorbeeld met het behouden van voor ouderen belangrijke vitaminepreparaten in het basispakket, toelating van stamceltherapie en levensreddende middelen bij bijvoorbeeld trombose en weesgeneesmiddelen. Pellens: ‘Door de bezuinigingsdrift van de overheid en zorgverzekeraars raken patiënten in de knel en gaat geld boven levenskwaliteit. Daarom is de Monitor opgericht als waakhond om de belangen van patiënten te bewaken.’

Zorgwekkende trend

‘Daarnaast is er de zorgwekkende trend dat zorgverzekeraars preferentiebeleid invoeren waardoor patiënten niet meer zelf autonoom over hun welzijn kunnen beschikken’, vervolgt Martin van Putten. ‘Bovendien leidt preferentiebeleid tot onder meer bijwerkingen, stress en mogelijke schaarste van het preferente geneesmiddel. En als er geen marktwerking meer is, verdwijnt ook de prikkel voor farmaceutische bedrijven om innovatieve geneesmiddelen in ons land te introduceren. Daardoor worden patiënten de nodige zorg onthouden.’

Spanjaard wel

Martin van Putten: ‘We gaan ons hard maken voor toelating van innovatieve en levensreddende geneesmiddelen. Daarnaast maken we ons hard voor het behoud van medicijnen die de levenskwaliteit ten goede komen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem van het ministerie van Volksgezondheid. Daarnaast willen we een verbod op preferentiebeleid bij zorgverzekeraars. Patiënten moeten in overleg met hun arts zelf kunnen kiezen. In de Europese Unie heeft elke patiënt dezelfde rechten. Die zijn vastgelegd in de Europese Patiëntenrichtlijn. Maar nu komt het voor dat een Spanjaard wel een innovatief geneesmiddel krijgt, maar een Nederlander een verouderde met bijwerkingen en mindere kwaliteit van leven. Vaak ook generieke middelen uit India zoals cholesterolverlagende middelen waarvan de hoeveelheid werkzame stof twijfelachtig is. In de VS zijn patiënten hierdoor overleden. Patiënten in ons land worden innovatieve geneesmiddelen onthouden.

Onderzoek

‘Een van de activiteiten die we ontplooien, is het opzetten van onderzoeken over urgente zaken bij diverse beroepsgroepen in de zorg en patiënten’, vervolgt Martin van Putten. Zo willen we elk kwartaal een peiling houden onder apothekers, huisartsen, specialisten en patiënten zodat we hun mening kunnen kwantificeren aan de hand van percentages. Bovendien geeft dit waardevolle business intelligence waarmee de samenleving goede inzichten krijgen. Met deze harde cijfers ontkrachten we fabels en voorkomen discussies op basis van emoties in plaats van feiten. We delen de resultaten met politiek, media en publiek om transparantie te stimuleren in het geneesmiddelenbeleid.’

Tim Pellens: ‘Zo ging ons eerste onderzoek over de beschikbaarheid van de adrenalinepen. We hebben ruim 100 huisartsen ondervraagd. Daaruit bleek dat 30% verwacht dat een van zijn allergiepatiënten komt te overlijden door de schaarste. Dat zet de ernst van het inkoopbeleid van zorgverzekeraars in een keer goed op de kaart.’

Wetenschappelijke onderbouwing

‘Veel discussies in de zorg worden gevoerd met percepties en emotie zonder logische onderbouwing’, vervolgt Martin van Putten. ‘De Monitor wil deze impasse doorbreken door wetenschappelijk onderzoek te doen naar de effecten en waarde van bepaalde geneesmiddelen.’

‘Zo komt het voor dat geneesmiddelen door zorgverzekeraars worden geweigerd omdat ze de kosten te hoog vinden. Echter als je daar door gezondheidseconomen onderzoek naar laat doen, wordt duidelijk dat de kosten van de behandeling niet opwegen tegen de maatschappelijke kosten. Een patiënt die niet meer kan werken, doet zijn leven lang beroep op een uitkering. Daarnaast is voortdurende behandeling nodig door bijvoorbeeld fysiotherapeuten en artsen. Zo kan één patiënt de Staat 1 miljoen euro kosten, terwijl hij met behandeling weer kan werken en juist bijdraagt aan de schatkist.’

Duurzame oplossing

Tim Pellens: ‘Met goedkopere geneesmiddelen is er een grotere kans op complicaties, ziekenhuisopnames, arbeidsverzuim en een verminderde kwaliteit van leven. Als je dit dus omrekent naar de maatschappelijke kosten gaat de wijziging van het GVS de belastingbetaler juist veel meer geld kosten terwijl patiënten slechter af zijn. Die kosten kunnen we in kaart brengen middels impactstudies. Dan beschikken we over harde feiten om aan te tonen dat het wijzigen van het GVS of het niet opnemen van nieuwe innovatieve geneesmiddelen een averechtse maatregel is.’