Douwe Egberts: van klein winkeltje tot internationale koffiegigant
Douwe Egberts begon in 1753 toen Egbert Douwes en zijn vrouw Akke Thijssens de winkel De Witte Os openden in Joure. Daar verkochten ze koloniale waren zoals koffie, thee en tabak. Hun zoon, Douwe Egberts, trad later toe en gaf het bedrijf zijn huidige naam. Anders dan zijn vader breidde Douwe actief de klantenkring uit door in meerdere regio’s koffie en thee te verkopen. Na zijn overlijden in 1806 nam zijn vrouw het bedrijf over. Ze bleef het onder de naam Firma van de Weduwe Douwe Egberts opereren. Bovendien veranderde de familie in 1812 hun achternaam in De Jong. De bedrijfsnaam Douwe Egberts bleef echter prominent.
Groei en innovatie in de 19e en 20e eeuw
Aan het einde van de 19e eeuw leidde Cornelis Johannes de Jong het bedrijf en voerde hij een grootschalige industriële en geografische expansie door. In 1898 bouwde hij het eerste fabriekspand. In 1919 opende hij een nieuwe vestiging in Utrecht. Vervolgens introduceerde Douwe Egberts in 1924 het eerste spaarprogramma in Nederland. Klanten verzamelden waardepunten en wisselden die in voor serviezen, kinderboeken en gebruiksartikelen. In de daaropvolgende decennia lanceerde het bedrijf iconische producten zoals Moccona oploskoffie in 1954 en de Wigomat snelfilterkoffiezetter in de jaren 1960. Vanaf 1967 startte ze televisiecommercials. Deze reclames benadrukten de saamhorigheid rond koffie.
Een icoon van de Nederlandse cultuur
Douwe Egberts ontwikkelde zich tot meer dan een koffiemerk. Het groeide uit tot een cultureel fenomeen. Nederlanders herkennen bijvoorbeeld direct de Aroma Lady op de verpakkingen. Het bedrijf versterkte deze herkenning met spaarzegels en charmante reclameslogans zoals “Je voelt je thuis, waar je Douwe Egberts drinkt”. Zo richtte het merk zich op nostalgie en vertrouwdheid. Ook buiten de woonkamer liet het merk zijn aanwezigheid gelden. Het stond op werkplekken, in wachtruimtes en kiosken op stations. De geur van vers gebrande koffie in Utrecht fungeert voor velen als een herkenbaar teken van thuis.
Internationaal en modern: overnames, fusies en innovatie
In 1978 nam het Amerikaanse Consolidated Foods het bedrijf over. Daarmee beëindigde het familiebedrijf zijn bestaan. Vervolgens nam het bedrijf in 1989 concurrent Van Nelle over. In 1998 verkocht het de tabaksdivisie aan Imperial Tobacco. In 2001 introduceerde Douwe Egberts in samenwerking met Philips het Senseo‑koffiepadapparaat. Dit apparaat veranderde de manier waarop Nederlanders thuis koffie zetten ingrijpend.
Daarnaast voerde Douwe Egberts een spraakmakende rechtszaak tegen de provincie Groningen. De provincie wilde toegang tot fairtrade-gecertificeerde koffie afdwingen. In 2012 splitste het bedrijf zich af van Sara Lee. Het opereerde opnieuw als zelfstandig beursgenoteerd bedrijf D.E Master Blenders 1753. Daarna kocht JAB Holding het bedrijf en fuseerde het met de koffiedivisie van Mondelez tot Jacobs Douwe Egberts. Ten slotte fuseerde JDE in 2019 met Peet’s Coffee. In 2020 introduceerde het bedrijf JDE Peet’s aan de beurs. Inmiddels bezit het ruim honderd merken, waaronder Douwe Egberts, Pickwick, Moccona en Senseo.
Heritage, duurzaam erfgoed en maatschappelijke positie
Het Heritage Center in Utrecht belicht de rijke geschiedenis van De Witte Os tot heden. Tegelijkertijd zet ze zich actief in voor duurzaam ondernemen via de Douwe Egberts Foundation. Deze stichting ondersteunt projecten in koffie- en theelanden.
Wat begon als een bescheiden winkel in Joure, groeide uit tot een van de grootste koffiemerken ter wereld. Het merk is ook een iconisch onderdeel van de Nederlandse cultuur. Door innovaties – van spaarzegels en Moccona tot Senseo – versterkte het bedrijf zijn positie op de mondiale koffiemarkt. Tegelijk koestert het merk zijn culturele erfgoed. Iconen zoals de Aroma Lady en het idee dat koffie delen synoniem staat voor thuis, illustreren dit. Douwe Egberts bewijst zo dat traditie en innovatie hand in hand kunnen gaan. Het merk blijft daardoor zowel lokaal vertrouwd als internationaal succesvol.